Complementaire munt

Wat is een complementaire munt?

Een complementaire munt is een munt die bestaat naast de reguliere euro, dollar, yen …. Zo een complementaire munt, “heeft betrekking op een overeenkomst tussen een groep mensen en/of ondernemingen om een niet-traditionele munteenheid als ruilmiddel te accepteren. De munt wordt complementair genoemd omdat deze niet de conventionele munteenheid wil vervangen, maar moet dienen om sociale functies te vervullen waarvoor de officiële munteenheid niet was ontworpen”.[LIETAER, B., Het geld van de toekomst, p. 51]

Deze aanvullende munt kan bestaan uit bonnetjes, punten, in papieren vorm of digitaal en is nuttig omdat deze voor de gebruikers ervan dingen realiseren/ behoeften inlossen die met het gewone geld niet gerealiseerd (kunnen) worden. Ze kunnen worden ingezet om onderbenutte bronnen aan onvervulde behoeften te koppelen.

Complementair munten zijn multifunctioneel. Ze kunnen een commercieel (behouden van voldoende omzet), beleidsmatig (realiseren van bepaalde beleidsdoelen) of sociaal (creëren of versterken van sociale relaties) doel hebben.

Aan het ‘gewone geld’ (de Euro, de Dollar, de Yen) kan je als gebruiker niets veranderen. De regels daarvan worden door anderen vastgelegd: nationale banken, ministers van financiën, … Bij complementaire munten ligt dat anders. Deze geldsystemen ontstaan naast de bestaande nationale ($, £) of supranationale (€) munten, en de regels daarvan worden door de gebruikers zelf vastgelegd.

Voorbeelden

• Een van de meest gekende systemen is het Local Exchange Trading System, LETS, een eigentijdse lokaal uitwisselingssysteem dat verspreid is over heel de wereld. (sociaal doel)
• Een ander gekend voorbeeld zijn de getrouwheidspunten bij vele supermarktketens en vliegtuigmaatschappijen om klanten te binden. Of—minder bekend—de ruilsystemen tussen bedrijven. (commercieel doel)
• Of de beloningssystemen die overheden gebruiken, zoals milieukaart en cultuurkaart. (beleidsdoel)

Complementaire munten zijn een wereldwijd fenomeen.