1.032 idazle / 2.641 idazlan
A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
1900-07-04 / 1945-06-08
Robert Desnos
hil zen duela 67 urte
Desnos, Robert. Poeta frantsesa (Paris, 1900 - Terezin, Txekoslovakia, 1945). Surrealismoari lotu zitzaion hasieran eta Deuil pour deuil (1924) eta La liberté ou l'amour (Askatasuna edo maitasuna, 1927) poema liburuak eman zituen argitara. Bigarren obra honen ondorioz epaitu egin zuten, gizartearen eragozpenak gainditzeko matxinadaren alde agertzen zelako. Bigarren Mundu Gerran Frantziako erresistentziako kide izan zen eta garai hartan idatzi zuen bere eleberri bakarra (Fortunes, 1942). Gestapok atxilotu zuen 1944. urtean eta Txekoslovakiako kontzentrazio esparru batera eraman zuen. Obra nagusiak: Corps et Biens (1930) eta Choix de poèmes (1945).
[Idazleari buruzko informazio gehiago]
Eguna garaitu, gaua garaitu
itzul.: Koldo Izagirre
Ahalegina, 2004
KM kulturunea
1903-06-08 / 1987-12-17
Marguerite Yourcenar
jaio zen duela 109 urte
Yourcenar, Marguerite. (Jaiotza izenaz, Marguerite de Crayencour). Belgiar idazlea (Brussel, 1903 - Northeast Harbor, Estatu Batuak, 1987). Eleberriak, saiakerak eta kontakizun laburrak idatzi zituen. Etxean egin zituen ikasketak, eta bidaia asko egin zituen gaztetan aitarekin. Hura hil ondoren bidaiatzen jarraitu zuen, harik eta Bigarren Mundu Gerraren hasieran Estatu Batuetan finkatu zen arte. Yourcenarren literatura lanetan aipagarri dira estilo zehatz klasikoa, erudizioa eta zorroztasun psikologikoa; aldi berean giza patuaren, moralaren eta aginpidearen gaineko meditazioak ere ugariak dira. Liburu nagusietan antzinako garaiak eta pertsonaiak landu ditu; hala, haren maisu-lana, Mémoires d'Hadrien (1951, Hadrianoren oroitzapenak, Jose Agustin Arrietak euskaratua), eleberri historikoa da, enperadore hura eta bere garaia agertzen dituena. Eleberri historikoa da orobat L'Oeuvre au noir (1968), XVI. mendeko alkimista baten irudimenezko biografia. Beste lanen artean aipagarri dira Alexis (1929, Maite Gonzalezek euskaratua) eta Nouvelles Orientales (1938) bildumako kontakizunak. Saiakera ugari idatzi zituen, eta itzulpena ere landu zuen. 1980. urtean Académie Françaiseko kide egin zuten; erakunde horretako lehen emakumea izan zen.
[Idazleari buruzko informazio gehiago]
Erremateko tiroa
itzul.: Josu Zabaleta
Alberdania, 2007
Ekialdeko kontakizunak
itzul.: Imanol Zurutuza
Ibaizabal, 1996
Literatura Unibertsala 57
Alexis
itzul.: Maite Gonzalez Esnal
Elkar, 1988
Literatura 71
Hadrianoren oroitzapenak
itzul.: Joxe Agustin Arrieta
Elkar, 1985
Literatura 25
1804-07-01 / 1876-06-08
George Sand
hil zen duela 136 urte
Sand, George. (Jaiotza izenaz, Amandine-Aurore-Lucile Dupin). Frantses idazlea (Paris, 1804 - Nohant, 1876). Casimir Dudevant baroiarekin ezkondu zen (1822) eta bi seme izan ondoren, senarrarengandik bereizi zen (1830). Hainbat maitale izan zituen: Jules Sandeau eleberrigilea, Alfred Musset poeta, Michel Bourges eta Chopin musikaria, besteak beste. Gaztetan eskandalu handiak eragin eta zeresan handiak eman zituen, gizonezkoek bezala jazten zelako eta indarrean zegoen moralaren kontra agerian jokatzen zuelako. 1835ean, Michel Bourges bere maitaleak hartara eraginda, politikan hasi zen; Liszt-ekin eta Lamennais-ekin harremanak izan zituen; geroago Pierre Leroux sozialistaren jarraitzaile sutsu bilakatu zen. Hala, ideologiak pisu handia zuten eleberriak idatzi zituen garai hartan. 1841. urtean La revue indépendante aldizkaria sortu zuen Pierre Leroux-ekin. 1848ko iraultzan Parisera joan zen eta Errepublikako buletinean idatzi zuen. Iraultza zapaldu zutenean, Nohant-era bildu zen eta han bizi izan zen hil arte. Napoleon III.aren agintaldian bere ideien alde borrokatu zen eta idazle gazteak babestu zituen (G. Flaubert, besteak beste). Nohart-en eleberri asko idatzi zituen; hasieran eleberri sozialak eta, gero, zahartu zenean, oroimen liburuak eta maitasun eleberriak. 1871. urtean, Parisko komunaren aurka egin zuen eta matxinada hartan parte hartu zutenak kondenatu zituen. Liburu asko idatzi zituen; aipagarri dira, besteren artean: Rose et Blanche (1831); Indiana eta Valentine (1832); Lelia (1833); Jacques (1834); Mauprat (1837); Un hiver à Majorque (1842, Negu bat Mallorcan, amodiozko eleberria, Chopinekin izan zituen harremanei buruzkoa); Horace (1842); La mare au diable (1846, Deabruaren osina), Elle et lui (1859, amodiozko eleberria, Musset olerkariarekin izandako harremanei buruzkoa). Hil ondoren haren eskutitzak eta egunkaria argitaratu ziren. Eleberriez gainera, antzerkia ere idatzi zuen.
[Idazleari buruzko informazio gehiago]
Negu batez Mallorcan
itzul.: Miren Arratibel, Aintzane Atela
Ibaizabal, 1999
Literatura Unibertsala 81
1920-06-20 / 1997-06-08
Amos Tutuola
hil zen duela 15 urte
[Idazleari buruzko informazioa]
Mozkor bat sasirik sasi
itzul.: Maria Garikano
Pamiela, 1993
1861-04-15 / 1929-06-08
Bliss Carman
hil zen duela 83 urte
[Idazleari buruzko informazioa]
Ibiltariaren leloa
itzul.: Jon Beiztegi
Olerti, 1964
1823-04-13 / 1902-06-08
Eugene Mouton
hil zen duela 110 urte
[Idazleari buruzko informazioa]
Zurezko burua zuen elbarrituaren istorioa
itzul.: Kapo
Pamiela-10, 1985
Suite frantsesa
Irene Nemirovski
itzul.: Mikel Garmendia - J.A. Sarasola
Iratxe Esnaola
Kontakizunak
Edgar Allan Poe
itzul.: Koro Navarro
Ander Irizar
Ipar haizearen kontra
Daniel Glattauer
itzul.: Irati Elorrieta
Saioa Ruiz
Arkadia iratzarria
Kai Meyer
itzul.: Pello Zabaleta
Iker Zaldua
Tximistak
Jean Echenoz
itzul.: Gerardo Markuleta
Juan Ramon Makuso
Emakume bat
Annie Ernaux
itzul.: Itziar de Blas
Gema Lasarte
Tximistak
Jean Echenoz
itzul.: Gerardo Markuleta
Ekhie Egiguren
Tximistak
Jean Echenoz
itzul.: Gerardo Markuleta
Mikel Asurmendi
Emakume bat
Annie Ernaux
itzul.: Itziar de Blas
Lurdes Imaz
Emakume bat
Annie Ernaux
itzul.: Itziar de Blas
Juan Ramon Makuso
2012 Ekaina
Ray Bradbury gogoan
2012 Maiatza
Bernard Da Costa
Amurrainkariak
August Strindberg
Herio dantza
Indartsuena
Amaren maitasuna
Euripides
Medeie
2012 Apirila
Michel de Ghelderode
Zaldun bitxia
Harry Crews
Autoa
2012 Martxoa
Lois Pereiro
21 poema
Roque Dalton
Hogei poema
Guy de Maupassant
Aluma
Day Lewis
Nabarra
2012 Otsaila
Wislawa Szymborska
Sei poema gehiago
Victor Hugo
Parisko Andre Maria
Julio Cortazar
Hegoaldeko autopista
Charles Dickens
Garai latzak
Opor eleberria
Eguberri abestia
Wislawa Szymborska
Hamasei poema
2012 Urtarrila
Eugenio de Andrade
Uraren bezpera
Alphonse Daudet
Aita Gaucherren mistela
Guy de Maupassant
Horla
Franz Kafka
Ipuinak
2011 Abendua
Montesquieu
Persiar gutunak
2011 Azaroa
Jack London
Sua piztu
Raymond Queneau
Zazie metroan
George Brassens
Hamalau kantu
2011 Urria
Tomas Transtrmer
Zeru amaitu gabea
[Sarrera guztiak ikusi]